مربي عزيزم ، عدالت !

کلاس دوم دبستان بودم . کلاس مان 30 نفره بود . مسعود همکلاسي ما بود . پدرش ناظم مدرسه مان بود و گاهي به جاي معلم مان !
در روز اول به ترتيب قد در کلاس مي نشستيم . اما مسعود با آنکه کمي بلند قدتر از من بود و بايد در رديف سوم يا چهارم مي نشست ، ميز اول مي نشست . هميشه درس هاي آسان تر اول از او پرسيده مي شد و نمراتش 20 بود . اگر در امتحاني نمره 5/19 مي گرفت ، آنقدر گريه مي کرد تا به او 20 بدهد .
خاطره اين معلم بدترين خاطره دوران تحصيل من است !
شما فکر مي کنيد چرا آن معلم در ديد بچه هاي کلاس جايگاهي نداشت ؟ با آنکه از خيلي معلم هاي ديگر بهتر درس مي داد ؟
همان طور که مي دانيد معلم بعد از پدر و مادر ، بهترين الگوي کودک است . حرف و عمل معلم در ديد کودک ، به منزله ي وحي منزل است و هيچ کس حق ندارد خلاف گفته معلمش حرفي بزند .
مربيان قرآن در اين زمينه حساسيت بيشتري دارند . چرا که علاوه بر الگو بودن ، اخلاق قرآني نيز از آنها انتظار مي رود .
عدالت از جمله نکات ظريفي است که معلم و مربي قرآن بايد آن را به طور دقيق رعايت کند . کودک اگر از مربي اش ناعدالتي ببيند ، نه تنها در آموزش و يادگيري او اثر منفي دارد ، بلکه در شخصيت او تأثير مخرب تري بر جا مي گذارد .
بنابراين مربيان و معلمان قرآن بايد در کلاس درس مظهر عدالت باشند و در اعمال ، گفتار و رفتار خود عدالت را رعايت کنند .
مربي عادل بايد دانش آموزان را بر اساس معيار و اصول مشخص در کلاس بنشاند . مثلاً رعايت قد ، ضعف بينايي ، شنوايي و ... يکي از اصول نشاندن دانش آموزان است . مربي عادل بايد مراقبت کند مبادا دانش آموزاني که دچار کم رويي هستند ، همواره در انتهاي کلاس جايگزين شوند . بلکه بايد آنها را از گوشه گيري بر حذر داشت .
از بهترين و مؤثرترين شيوه هاي جايگزيني دانش آموزان ، آرايش دايره اي است که در آن تمامي دانش آموزان با شعاع معيني در ارتباط با معلم هستند .
مربي قرآن و معلم عادل بايد هنگام صحبت کردن ، به تمام قرآن آموزان نگاه کند و در محلي قرار بگيرد که تمام نوآموزان او را به راحتي ببينند .
نگاه عادلانه باعث برقراري ارتباط بيشتر با قرآن آموز است . علاوه بر آن باعث حذف رفتارهاي زائد آنها مي شود و در تمرکز حواس آنها نيز مؤثر
است .
نگاه تبعيض آميز مربي باعث مي شود نوآموزاني که احساس تبعيض مي کنند ، از درس و کلاس گريزان شوند .اين مسأله در دوره قبل دبستان و قبل از آن که کودکان به الگوهاي رفتاري بزرگسالان توجه زيادتري دارند ، اهميت فوق العاده اي دارد .
مربي قرآني عادل بايد همه نوآموزان را به يک صورت صدا بزند . مثلاً اگر براي يک نفر از عبارت آقا يا خانم استفاده کرد ، براي بقيه هم استفاده نمايد . چرا که بچه ها به کلمات و جملات معلم به خصوص هنگام ناميدن آنها حساس هستند .
باري ، هرمعلمي به ويژه مربي قرآن بايد در تمام جنبه هاي کلاس داري عدالت را رعايت کند ، همچون :عدالت در پاسخ گويي به سؤالات شاگردان ، عدالت در رعايت نوبت سؤال کنندگان ، عدالت در حال و احوال پرسي ، عدالت در دلسوزي و ترحم و محبت و تشويق ، عدالت در به خاطر سپاري اسامي و مشخصات شاگردان ، عدالت در توجه به تفاوت هاي فردي و بها دادن به تلاش هاي فردي و گروهي ، عدالت در تشويق و تقويت تلاش ها و رفتارهاي مطلوب شاگردان و سرانجام عدالت در انجام امتحان و آزمون و ارزشيابي و دعا در حق شاگردان .
معلم عادل ، معلم محبوب بچه هاست . اعدلوا هو اقرب للتقوي ؛ عدالت کنيد که آن به تقوا نزديک تر است .
منبع:ماهنامه قرآني ،آموزشي نسيم وحي،شماره 8 /س